A gdyby Twoje dziecko urodziło się 3 miesiące później? Brakujący czwarty trymestr wytłumaczeniem kolki? Co robić?

Będąc mamą malutkiej Polci (mniej więcej do ukończenia przez Nią 3 miesiąca życia), borykałam się ze zmęczeniem, niepokojem i mnóstwem pytań. Jedną z rzeczy, która była dla mnie trudna, było zasypianie mojej córki. Noce były zawsze piękne, ale dni… Bywało różnie. Przeczytałam chyba setki artykułów, fragmentów książek i for internetowych, aby pomóc Poli w zasypianiu, no i nam rodzicom. W końcu natrafiłam na książkę pt. „Najszczęśliwsze niemowlę w okolicy” dr H. Karpa. Co prawda nie dotyczy ona bezpośrednio sposobu usypiania niemowląt, lecz uspokajania i wyciszania dzieci, zwracając szczególną uwagę na płacz towarzyszący kolkom. Jednak podstawy teoretyczne i część technik okazały się mi bardzo pomocne. Przeczytałam tę książkę jednym tchem. Chciałam napisać jej recenzję, lecz ostatecznie postanowiłam, że opiszę to, co wydaje się szczególnie ważne z perspektywy zarówno samego dziecka, jak i młodego rodzica.

W brzuchu mamy było głośno, ciasno, ciepło, ciemno, a dziecku towarzyszył ruch i dostatek jedzenia

Wiecie już, że jestem zwolenniczką rodzicielstwa bliskości. Tutaj możecie o tym przeczytać:

Dr H. Karp przedstawia zasadność rodzicielstwa bliskości z trochę innej perspektywy. Wyobraźcie sobie warunki, w jakich rozwija się dziecko w brzuchu mamy. Znajduje się ono w samym centrum przytulnego łona mamy. Ściany macicy są delikatne, pomarszczone i wraz z ciepłymi wodami okalają dziecko ze wszystkich stron, zapewniając mu ciepło, chroniąc przed niebezpieczeństwami, rozkrzyczanym rodzeństwem, czy dzikimi zwierzętami. W łonie znajduje się także łożysko, które bez przerwy, zgodnie z potrzebą zapewnia pożywienie małej ludzkiej istocie. Jest głośno, czy cicho? Panuje bezruch, czy wręcz przeciwnie? Odpowiedzi są proste. Twoje rozwijające się maleństwo mieszka w hałasie, który jest powodowany m.in. przez przepływającą nieustająco Twoimi tętnicami krew. Towarzyszy Mu także ruch. Dziecko czuje, gdy chodzisz, gdy biegniesz lub chodzisz po schodach. Takie właśnie warunki są najlepiej znane maleństwu i w takich czuje się najlepiej.

A jak jest poza brzuchem mamy?

Wyobraź sobie teraz, że Twoje maleństwo parę sekund temu opuściło swoje przytulne gniazdko. Jest jasno, zimno, cicho, wokół chaos, mnóstwo nowych bodźców, a dziecku towarzyszy uczucie głodu. Dziecko nagle znajduje się w zupełnie innym świecie. Jest w szoku. Aby poczuło się lepiej, potrzebuje znów poczuć się tak, jak czuło się przez 9 miesięcy w Twoim brzuchu, dlatego przystawiasz je do piersi, tulisz, spowijasz, okrywasz.

3 pierwsze miesiące życia dziecka jako brakujący trymestr

Każde dziecko adaptuje się do nowych warunków w swoim tempie. Jedno jest jednak pewne, dziecko jedno, dwu, czy trzymiesięczne jest bezbronne, nieporadne, całkowicie zależne od rodzica. Tak naprawdę potrafi jedynie jeść, wypróżniać się i płakać. Jakże łatwiejsze byłoby, gdyby dzieci przychodziły na świat 3 miesiące później. Czteromiesięczne dzieci są sprawniejsze manualnie, ruchliwsze, potrafią skupiać wzrok, zaczynają gaworzyć, rozpoznawać twarze bliskich, a ich czynności życiowe stabilizują się. Są po prostu dojrzalsze. Można więc przypuszczać, że dodatkowy czwarty trymestr pomógłby im w adaptacji do nowych warunków życia.

Co wynika z brakującego czwartego trymestru? Kolki?

Kolki kojarzą się z nieustannym i przeszywającym płaczem dziecka. Zazwyczaj zaczynają się one około drugiego tygodnia, a kończą koło czwartego miesiąca. Płacz taki jest bardzo trudny zarówno dla samego dziecka, jak i dla rodziców. Młodzi rodzice czują się bezradni, zamęczeni, martwią się o zdrowie swoje maleństwa.

Nie ma jasno określonych przyczyn kolek u dzieci. Za dr Karpem częściowo tłumaczy się je:

– niedojrzałością układu nerwowego dziecka – u niektórych niemowląt zdolności uspokajania się i kontrola stanu są na tyle słabo rozwinięte, że już niewielki  bodziec może doprowadzić je do płaczu

– charakterem – duża wrażliwość i żywiołowość mogą powodować, że dziecko nie będzie potrafiło uspokoić się bez pomocy rodzica

– dużymi problemami z brzuszkiem – alergie pokarmowe, refluks żołądkowo-przełykowy

– małymi problemami z brzuszkiem – zaparcia i gazy

– niepokojem matki – niepokój towarzyszący rodzicowi z jednej strony udziela się maleństwu, a z drugiej może powodować jeszcze bardziej „nieporadne” próby uspokojenia dziecka

To, co wyjaśnia wszystkie okoliczności kolki, to właśnie teoria brakującego czwartego trymestru, kiedy to nieporadne, niedojrzałe dziecko, aby czuć się dobrze, szczególnie potrzebuje imitacji warunków panujących w łonie mamy.

Brakujący czwarty trymestr. Kolki i płacz. Co robić?

Jak już pisałam, każde dziecko adaptuje się w sowim tempie do warunków życia poza brzuchem mamy. Każde z dzieci w ciągu pierwszych trzech miesięcy potrzebuje imitacji warunków panujących w łonie. Należy tu jednak pamiętać, że jest to kwestia indywidualna. Maleństwo w łonie matki było poruszane, żywiło się kiedy odczuwało taką potrzebę, rozwijało między ciasnymi ścianami macicy przy szmerze płynącej krwi, czy bicia serca mamy. I właśnie odtworzenie takich warunków pomoże dziecku uspokoić się i przestać płakać. Dr H. Karp metodę uspokajania niemowląt opartą właśnie o powyższe założenia nazwał 5 „S”. Myślę jednak, że świadomość tego, czego potrzebują malutkie dzieci jest najważniejsza przy ich uspokajaniu i wyciszaniu. Ogólnie, ważne jest zatem, aby tulić dziecko, ciasno spowijać, karmić piersią na żądanie, kołysać, nie kłaść samego w łóżeczku w cichym pokoju.

Czy wiesz, że nie wszystkich kulturach dzieci miewają kolki?

Są takie kultury i plemienia, w których bardzo duży nacisk kładzie się na bliskość matki i jej nowonarodzonego dziecka, a przez to na zapewnienie mu jak najbardziej komfortowych okoliczności, czyli przypominających te, które doświadczał w łonie matki.

Dzieci z Plemienia Buszmenów Afrykańskich prawie w ogóle nie płaczą. Denerwują się one oczywiście tak samo jak inne dzieci, lecz sposób opieki ich matek powoduje, że 90% napadów płaczu kończy się w ciągu 1 minuty.

Co robią mamy?

– trzymają swoje dzieci przy sobie prawie 24 godziny na dobę

– karmią piersią swoje maleństwa o każdej porze dnia i nocy

– reagują na płacz niemowlęcia nie później niż po 10 sekundach

Potrzebna kangurza torba

Osobiście uważam, że noszenie dziecka przy sobie non stop nie koniecznie jest dobre (chociażby dla samych matek), a nawet niemożliwe. Jednak udowodniono, że małe dzieci kultur zachodnich spędzają w samotności średnio po 16 godzin. Wydaje się być to brutalne, biorąc pod uwagę fakt bycia blisko z matką 9 miesięcy 24 godziny na dobę.

Ważnym jest więc, abyśmy widzieli i słyszeli potrzeby tych najmniejszych. Należy pamiętać, że każde dziecko potrzebuje czuć się dobrze, bezpiecznie i komfortowo, a to umożliwią mu podobne okoliczności do tych, w których się do tej pory rozwijał. Powinniśmy traktować nasze dzieci, szczególnie przez pierwsze miesiąca ich życia, jak małe kangurzątka. Kangury szykują swoje torby na przyjście ich maleństw. My także powinniśmy być świadomi, że nasze maleństwo potrzebuje czułości i miłości rodzicielskiej. Przygotujmy więc nasze „torby” pełne przytulania, wyciszania, czułości i ciepła. Przez pierwsze miesiące życia na pewno nie rozpieścisz swojego maleństwa!

Kontynuując temat uspokajania i kojenia płaczu, w kolejnym poście opiszę metodę 5 „S” opracowaną przez dr H. Karpa. W dużej części sprawdziła się ona w naszym życiu. Postaram się także podać kilka innych sposobów na wyciszanie maleństwa, nie tylko w chwilach kolki.

Zapraszam także do przeczytania całości książki dr H. Karpa „Najszczęśliwsze niemowlę w okolicy”. Warto! A ja jestem w trakcie czytania drugiej części „Najszczęśliwsze dziecko w okolicy” 🙂 Zaczyna się ciekawie, od porównania małego dziecka do jaskiniowca 😉

Na podstawie”

  1. H. Karp „Najszczęśliwsze niemowlę w okolicy”, Mamania, Warszawa 2013
  1. N. i K. Minge „Rodzicielstwo bliskości”, Samo Sedno, Warszawa 2013

[fb_button]

Być może zainteresują Ciebie również poniższe wpisy:
The last comment and 18 other comment(s) need to be approved.
1 komentuj

Dodaj komentarz

Chcesz się przyłączyć do dyskusji?
Feel free to contribute!

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Click here to add your own text